Situering
|
<uitvergroten> |
In 2002 nam het Meldertbos een nieuwe start. Door het in beheer nemen van een groot deel van het bos door Natuurpunt kon er werk gemaakt worden van een beheersplan voor heel het gebied. Een samenwerking tussen de Aalmoezeniers van de Arbeid, het Sint-Janscollege Meldert, de Vlaamse Landmaatschappij en Natuurpunt heeft geleid tot een globale visie waarin de verschillende eigenaars zich konden terugvinden.
Concreet houdt het parkherstel in dat het coulissenlandschap en de opbouw van een gesloten naar een open landschap of van natuur naar cultuur hersteld worden. Van een natuurlijk bos op de hoger gelegen gedeelten naar riet- en hooiland rond de vijvers, naar een ingehouden restauratie van de vroeg-20ste-eeuwse parkaanleg en -elementen rond het kasteel.
Op de hoger gelegen gedeelten laten we het bos zijn gang gaan. Een natuurlijk bos bevat ook omgevallen bomen die weer aan andere organismen zoals paddenstoelen, insecten en spechten kansen bieden. |
De twee vijvers dienen hersteld te worden als open vijvers met rietvegetatie, wat inhoudt dat de wilgenopslag verwijderd zal worden; ook baggeren moet overwogen worden. De opmaak van de concrete beheersplanning voor de twee vijvers is echter pas mogelijk wanneer we een algemeen zicht krijgen op de waterhuishouding in het gebied. |
Het rooien van de populieren zal één van de eerste belangrijke ingrepen zijn. Hiervan wordt namelijk verwacht dat het een onmiddellijk effect zal hebben en het oorspronkelijk open terrein met bloemrijke hooilanden zal herstellen. |
De poort aan de noordzijde wordt gerestaureerd als toegang waarlangs ‘Meldertbos’ vanuit het dorpscentrum via de centrale dreef toegangkelijk wordt. De dreef leidt tot aan een bareel om de privacy van de Aalmoezeniers te waarborgen. De kronkelpaden uit de 19de-eeuwse parkaanleg bleven goed bewaard en zullen de basis vormen voor een natuurpad doorheen het domein naar de Keulenstraat. Om een gezond evenwicht te bewaren tussen rust en toegankelijkheid zullen deze paden vrijgehouden worden van takken en woekerende begroeiing. |
Het beheer dat zal plaatsvinden in ‘Meldertbos’ gaat uit van een door natuurbeheer gedragen herstel. Naast de natuurwaarden worden in deze herwaardering ook de cultuurhistorische elementen, die in het park nog aanwezig zijn, met zorg behandeld. De ontwikkelingsvisie kan pas een voldragen reikwijdte hebben wanneer inderdaad ook o.a. de grote vijver en de parkaanleg uit 1911, die nu toebehoren aan het Sint-Janscollege, maar even cruciale schakels zijn, deel uitmaken van het herstelproject. Het Sint-Janscollege dient als bevoorrecht partner in een relatie van wederzijds respect mee te denken en te werken aan het integrale herstel van het park.
De historische boomgroepen zijn de werkelijke markers in het concept van een Engels landschapspark. Ze dienen daarom in hun functie hersteld te worden. Dit neemt niet weg dat er spontaan nieuwe boomgroepen kunnen ontstaan of ingepast worden. De evolutie van gesloten naar open of van natuur naar cultuur bereikte een hoogtepunt in de vroeg-20ste-eeuwse heraanleg door Van der Swaelmen. Een iets meer doorgedreven restauratie van de terrassen, de parterres, het tennisterrein met leilindes, … hoeft niet uitgesloten te worden, mits deze restauratie en het hergebruik aansluiten op het idee van de door natuurbeheer gedragen ontwikkeling van de rest van het domein. |
De 12 apostelen |
|
Meldertbos is een uitgelezen broedplaats voor zeldzame bosvogels zoals de Bosuil. |
Wie ooit deze scharlakenrode paddenstoel heeft gezien zal deze niet vlug vergeten. Hij leeft op dood hout en is gebonden aan kalkrijke bodems waaraan in Meldertbos geen gebrek is. Hier komt de kwetsbare Rode kelkzwam volledig tot zijn recht in één van de grootste groeiplaatsen in Vlaanderen. |