GRAAN VOOR GORZEN |
>> Bekijk de presentatie van Maarten Hens (ANB) over de agrarische natuur, die hij voorstelde tijdens de oprichtingsvergadering van het Regionaal Landschap Zuid-Hageland, Linter 21 mei 2008.
De grauwe gors (links) en de geelgors (rechts) zijn twee soorten van het agrarisch cultuurlandschap die sterk achteruitgaan in Vlaanderen. Ze zijn opgenomen op de Rode Lijst. De geelgors is praktisch verdwenen uit het grootste gedeelte van Vlaanderen of herleid tot een relict populatie. De grauwe gors is een soort van het open leemlandschap, die meer en meer afglijdt tot een ‘uitstervende soort in Nederland en Vlaanderen’.
Na de geweldige resultaten van het akkerbeheer in de afdeling, zowel op botanisch als faunistisch vlak, wordt het gevoerde beheer in 2007 met veel enthousiasme verder gezet.
verspreiding van de grauwe gors |
verspreiding van de geelgors De zwarte omlijning toont afdeling Velpe-Mene |
Kernpopulaties van beide soorten komen nog voor in de Leemstreek en Haspengouw met hoge concentraties in het Hoegaardse. Voor deze soorten hebben we binnen de streek een belangrijke verantwoordelijkheid. Daarom worden sinds een paar jaar jaren enkele akkerreservaten beheerd zowel voor de vogels als voor de specifieke akkervegetatie (combinatie wisselbraak met overstaand graan zonder enige bemesting of bespuiting).
Op de figuur rechts is de ligging van de akkerreservaten (zwarte vlekken) aangeduid. |
Na de geweldige resultaten van het akkerbeheer in de afdeling, zowel op botanisch als faunistisch vlak, wordt het gevoerde beheer in 2007 met veel enthousiasme verdergezet. Er zijn akkerreservaten in de akker te Kumtich (Tienen) (Terrassenlandschap naast de spoorweg), één te Vertrijk (Boutersem) (Grote Kouter), Pertse Veld te Hoksem, Katerspoel, Blinde Ezel en Egypte in Hoegaarden en Betlehem in Meldert. Natuurpunt afdeling Velpe-Mene beheert dan 8 akkers waar in combinatie met braaklegging voornamelijk winter- en zomergraan gezaaid wordt en waarvan de opbrengst in de aar tot na de winter op de akkers blijft.
In de voorbije winters werden er op 5 akkertjes met overblijvend zomergraan te Nerm en Katerspoel en te Meldert (allen Hoegaarden) concentraties van meer dan 600 geelgorzen, ruim 200 grauwe gorzen en meer dan 250 ringmussen waargenomen. Deze mooie resultaten tesamen met de rijke maar sterk bedreigde akkerflora (groot spiegelklokje, blauw walstro, veel spiesbladleeuwebek, kleine wolfsmelk,…), toenemende populaties van knaagdieren, bolwerken van geelgors tijdens broedseizoen, zeer zeldzame loopkevers… bewijzen dat dergelijke ‘natuurakkertjes’ een zeer belangrijke functie als stapsteen en/of refugium kunnen vervullen in het steeds grootschaliger wordende agrarisch cultuurlandschap.Vanaf eind oktober zijn de eerste groepjes gorzen aanwezig en wordt er systematisch geteld om een beeld te krijgen van de aanwezige aantallen foeragerende vogels.
Afspraken voor oa simultaantellingen en waarnemingen worden via het waarnemingsnetwerk Velpe_Mene_Gete@Yahoogroups.com gecommuniceerd.
Meer info: Robin Guelinckx, 016 50 35 60 of natuurpunt@velpe-mene.be
Enkele jaren geleden werd het perceel akkerreservaat op de kop van de Grote Kouter aangekocht; daarna werd een voor de landbouw marginale akker in het Terrassenlandschap van Kumtich (ten zuiden van de Spoorweg) aangekocht: beiden worden ingeschakeld in het beheer o.m. ten behoeve van de Gorzen. Steunen kan op project 3997 met vermelding ‘Gorzen’.
foto's gorzen en pestvogels
winter 2005
foto's akkerreservaat Bethlehem (Honsem - Meldert)
foto's akkerreservaat Blinde Ezel (Nerm
- Hoegaarden)
foto's akkerreservaat Egypte (Nerm - Hoegaarden)
foto's akkerreservaat Grote Kouter
(Vertrijk - Boutersem)
foto's akkerreservaat Katerspoel (Nerm
- Hoegaarden)
foto's akkerreservaat Pertseveld (Hoksem
- Hoegaarden)