Vooruitblik en prioriteiten 2011 |
VOORUITBLIK EN PRIORITEITEN 2011
|
(1) Natuurpunt Velpe-Mene als vereniging
- Vernieuwing en verjonging als opdracht
NP Velpe-Mene is een goed draaiende afdeling die met naast een afdelingsbestuur ook een goed functionerende reservatenwerkgroep telt. Daarnaast is een werkgroep die instaat voor de grote activiteiten en feestelijkheden, zijn er de verschillende reservatenteams bij de verschillende natuurgebieden, zijn er de gidsen die de vele activiteiten begeleiden en zijn er de 5 gemeentelijke kernen met een actief bestuur. Binnen dit geheel is het een prioritaire opdracht om actief op zoek te gaan naar verjonging en vernieuwing. Nieuwe mensen bij de werking te betrekken zowel binnen de afdelingswerking als binnen de besturen van de gemeentelijke kernen zien we als een prioritaire opdracht bij de werking voor 2011.
- Bijzondere aandacht voor de versterking van de gemeentelijke kernen
Binnen elke gemeente is er een gemeentelijke kern actief. De gemeentelijke kernen worden beschouwd als een belangrijke mogelijkheid voor opstap voor nieuwe mensen. De kernenwerking en de opvolging hiervan is dan ook voor 2011 een prioritair aandachtspunt.
- Aandacht voor de werkgroepen en thematische werking op afdelingsvlak: Reservatenwerkgroep, Vrijwillig natuurbeheer, gidsing en uitstraling werking rond natuurgebieden, educatief natuurbeheer, teams rond de natuurgebieden, Natuurstudie, Opvolging beleid, Festiviteiten en uitstraling
Op al deze vlakken gebeurt er nu reeds heel veel en is er een voorbeeldige inzet van vele vrijwillige medewerkers. Door een structurering zal actief geprobeerd worden meer mensen te betrekken en mee verantwoordelijkheid te laten nemen.
- Cursus Natuur.gebiedengids Velpe-Mene
Medewerkers vormen die bij het gidsen in de N.gebieden het Natuurpunt Velpe-Meneverhaal kunnen vertellen rond werking, verwerving, beheer, typische kenmerken van het reservaat en het omliggend landschap: een wervend verhaal waar Natuurpunt-Velpe-Mene mee bezig is en over het Natuurpuntmodel. Het is vorming gericht naar mensen die zich willen inzetten in de afdeling om bredere groepen rond te leiden.
- Wandelingen en Activiteiten van de maand als focusactiviteiten naar het grote publiek en naar verbreding
Een uitgebreide activiteitenkalender 2011 met quasi wekelijks (meerdere) activiteiten is vastgesteld. De activiteitenkalender voor 2011: klik hier
De werkdagen vrijwillig natuurbeheer waarbij zowel in de winter als de zomer de ronde gemaakt wordt van alle natuurgebieden in de afdeling verdient bijzondere aandacht. (zie http://www.velpe-mene.be/beheerrondewinter20102011-kalender.htm ).
Ook in 2011 zal de natuurdag van 19 november een evenement zijn gericht op een breed publiek en jeugdbewegingen om mee een dag in een natuurgebied te werken.
Het concept van wandelingen/activiteiten van de maand is een kwaliteitsvolle grote publieksactiviteit waarbij het project van natuurpunt voor een breed publiek wordt voorgesteld en dit gespreid over de verschillende gemeenten en kernen en over de seizoenen. Voorbeelden zijn vb de nacht van de vleermuis in Boutersem, de jaarlijkse orchideeënwandelingen en de straffe kostwandeling. Voor de kernen zijn dit ankeractiviteiten. Het zijn deze activiteiten die ook zullen ondersteund worden door nieuwsbrieven van de afdeling.
- 2011: 1260 leden en Vernieuwde aandacht voor ledenwerving op afdelingsniveau
Eind 2001 hadden we amper 513 leden binnen Velpe-Mene. Eind 2009 waren het er 1243, om in 2010 met 17 leden te groeien tot 1260. In 2010 ging de wervingsaandacht vooral naar de fondsenwerving in het kader van de campagne www.geefomnatuur.be Met fenomenale resultaten. In 2011 zullen we tezamen met de aandacht voor vernieuwing, verjonging en verbreding ook de ledenwerving binnen de afdeling terug als expliciete doelstelling vooropstellen.
- 2011 Lustrumjaar 40 jaar NPOB en Samenwerking in breder verband
Medewerking aan de activiteiten in het kader van de viering van 40 jaar Natuurpunt Oost-Brabant, regionale Vereniging voor Natuur en Landschap en 10 jaar Natuurpunt Vlaanderen. Binnen de afdeling is het een bijzonder aandachtspunt om vertegenwoordigd te zijn op de activiteiten in streek- en regionaal kader en op de activiteiten van Natuurpunt Vlaanderen.(2) Beleidswerking Natuurpunt Velpe-Mene
- Getevallei van Hoegaarden tot Halen: Topnatuurgebied van Europees niveau via een geïntegreerde benadering natuurontwikkeling en waterbeheer op kaart zetten
Al meer dan een decennium wordt het als een grote uitdaging gezien om de Getevallei van Taalgrens in Hoegaarden, over Tienen, Linter, Zoutleeuw, Geetbets tot monding in Halen sterker op de natuurkaart van Vlaanderen zetten. Onze collegae van de Natuurpunt Afdelingen Gete-Velpe, Linter en Landen en de Provincie Vlaams-Brabant hebben hier de laatste jaren stroomafwaarts Tienen al prachtig werk geleverd met de uitbouw van een keten van gebieden waaronder Meertsheuvel (Zoutleeuw), Betserbroek (Zoutleeuw en Geetbets) en Aronst Hoek (Geetbets) en het Provinciaal Getebos en Het Vinne. Dit jaar kon het Doysbroek in Linter substantieel uitgebreid worden en werd een aanzet gegeven in de vallei van de Kleine Gete in Ezemaal. In december 2010 stelde de Vlaamse regering trouwens het RUP Aronsthoek Melsterbeek vast, waarvoor het openbaar onderzoek zal lopen van 15 februari tot 15 april. In de Getevallei is al veel in beweging gezet maar de komende jaren staat nog veel te gebeuren waardoor met een geïntegreerde benadering van natuurontwikkeling, streekontwikkeling en ruimte voor de rivier en voor natuurlijke waterberging heel wat perspectieven kunnen ingevuld worden om tot een internationaal natuurgebied te komen. Het Tiens broek en omgeving is terecht het mekka voor de vogelaars. Hier wordt gepoogd om in overleg met de Stad Tienen en de Tiense Suikerraffinaderij de geplande locatie van nieuwe spaarbekken te herschikken zodat de natuur- en landschappelijke waarde van de vallei en de mogelijkheid voor waterberging in de vallei minder aangetast worden.
Er komen nu een aantal zaken samen die mogelijk tot een stroomversnelling kunnen leiden: de bekkenbeheerder die in opdracht van Vlaams-Brabant moet kijken welke de mogelijkheden zijn voor wateropvang, de samenwerking tussen Natuurpunt en waterbouwkundigen om te kijken hoe wateropvang en natuurlijkheid kunnen samengaan, burgemeesters die inzien dat ze hun streek kunnen opwaarderen door van de Getevallei een natuurlijke as te maken.
Natuurpunt Velpe-Mene ziet het als een topprioriteit voor 2011 om in samenwerking met de zusterafdelingen snel een inventaris te maken van de Getevallei en de kansen en mogelijkheden die er zijn, een ambitieus beeld te vormen waar we binnen 10 jaar willen staan en hoe we in de streek in de verschillende gemeentes en afdelingen dit kunnen aanpakken.
- Medewerking aan Uitwerking Life project Bierbeekse en Hagelandse valleien en werken aan instandhoudingsdoelstellingen Europese Habitatgebieden en -soorten
In 2010 werd medewerking verleend aan de uitwerking van een Europees Lifeproject voor de Bierbeekse (met Zwartenbos, Vallei van de Molenbeek met het Koebos en van de Bierbeek met o.m het Rottebos, Meldertbos) en de Hagelandse valleien. Hierdoor zouden de natuurwaarden in bovengenoemde valleien door inrichtingsmaatregelen kunnen versterkt worden. De uitwerking van de Instandhoudingdoelstellingen van de Europese Habitatgebieden zal meer dan ooit worden opgevolgd. Als dit Europees Life project goedgekeurd wordt zal al binnen de afdeling in 2011 en de volgende jaren hier volle medewerking aan worden verleend.
- Aandacht aan akkernatuur
Met Graan voor gorzen was onze afdeling de voorloper bij de aandacht voor akkernatuur. Gelukkig is hierrond nu een brede werking. Vanuit de afdeling zullen we met veel energie dit verder mee opvolgen en vooral inzetten op een aanpassing van het Europese landbouwbeleid waardoor biodiversiteit en landschap echt als doelstellingen meegenomen worden. In de afdeling zal bijzondere aandacht besteed worden aan soorten als kiekendief, hamster en andere soorten van het akkerplateau waarvoor ook Europese Instandhoudingdoelstellingen in het kader van de Europese Habitatrichtlijn dienen opgemaakt.
- Verdere Opvolging Natuurontwikkeling Velpevallei
Bij de viering van 40 jaar NPOB, regionale vereniging voor Natuur en Landschap is het verhaal van de Velpevallei wel een schoolvoorbeeld van hoe vanuit de opeenvolgende acties opgekomen werd eerst tegen de aanbestede rechttrekking en later voor de uitbouw en inrichting van vallei met ruimte voor voor water en natuur. Dit vond een tussentijdse bekroning in de vernattingswerken in de middenloop en de totstandkoming van een reeks natuurgebieden. De opvang van het water bij de overstromingen in de Velpevallei tussen Vissenaken en Hoeleden in de maand november 2010 hebben meer dan ooit het belang van brede bebouwingsvrije valleien met ruimte voor de rivier en ruimte voor water bewezen. Binnen de afdeling zijn de laatste jaren grote inspanningen geleverd om de bovenloop en middenloop van de Velpe met het complex Paddepoel-Velpevallei-Rozendaalbeek op de kaart te zetten. En met sukses. Bij de hoge waterstanden werd bewezen dat dit een goede keuze was en dat natuurversterking kan samengaan met natuurlijke berging van hoogwater in de valleien. In het kader van viering van 40 jaar NPOB zullen we dit extra in de kijker plaatsen.
- Natuur en landschapsversterking binnen Ruilverkaveling Willebringen en versterking van landschappelijke kwaliteit in het agrarisch gebied: 2011 jaar van de waarheid.
2011 zou wel eens het jaar van de waarheid kunnen worden voor de ruilverkaveling Willebringen. De Ruilverkaveling Willebringen gaat om de herinrichting van circa 3000 ha in delen van Tienen, Hoegaarden, Bierbeek en Boutersem. Kortom om het gebied tussen Molenstraat in Meldert en de Waversebaan in Opvelp, begrensd in het Zuiden door de Taalgrens en in het Noorden door de Steenweg tussen Boutersem en Tienen. Dus concreet van Aardgat in Tienen tot het gebied Molensteen en Hazenberg in Bierbeek. In 2010 vond een bijkomend openbaar onderzoek plaats met het oog op de nuttig verklaring van deze ruilverkaveling. We verwijzen naar het advies in de terugblik 2009 en naar onze positiebepaling bij de Walk for Nature 2010. Het is duidelijk dat de opvolging van deze ontwikkeling één van de hoofdpunten vormt. Voor de minister bevoegd voor biodiversiteit, die ook minister bevoegd voor ruilverkaveling is, zal het alleszins een test in geloofwaardigheid zijn. Alle mooie woorden over noodzaak om tegengaan van de achteruitgang van de biodiversiteit zullen al of niet in de praktijk kunnen worden gebracht. In dit kader hebben we alle hands aan dek gehesen om op te komen om de natuurlijke hoofdstructuren in de valleien en de biodiversiteit op de aangrenzende flanken te versterken maar ook om de landschappelijke kwaliteit en natuur in het agrarisch landschap terug op de kaart te zetten. Ook hier staat een leefbare populatie van de grauwe- en blauwe kiekendief en de populatie akkervogels zoals grauwe gors en veldleeuwerik voor ons voorop. Biodiversiteit binnen het agrarisch landschap is voor een deel ook een inherente verantwoordelijkheid van een goede landbouwpraktijk. Dit wordt een grote uitdaging ook in de ruilverkaveling om dit te realiseren door versterking van de natuurstructuur, de versterking van de vaste landschapselementen verweven doorheen het landschap en een reeks landsschapselementen en – maatregelen ter bevordering van de biodiversiteit binnen de agrarische praktijk. In 2011 zullen we ook de balans maken van de ruilverkaveling Vissenaken.
- Kansen voor natuur- en bosversterking in gemeentelijke plannen
In 2011 zullen we meer dan ooit de gemeentelijke plannen en de gemeentelijke charters voor biodiversiteit opvolgen om te komen tot concrete natuur- en bosversterking in de gemeenten. Dit is een concrete opdracht voor alle gemeentelijke kernen. Ze zullen hierbij ondersteund worden vanuit de afdeling.(3) Continuering Reservatenwerking en werking rond Beheerde gebieden Natuurpunt Velpe-Mene
- Medewerking Uitbouw Landschapscentrum Vissenaken
Door Natuurpunt Beheer zal op gronden in opstalrecht van de Stad Tienen aan de rand van het gebied Rozendaalvallei in 2011 een landschapscentrum worden uitgebouwd. Dit Landschapscentrum zal de standplaats zijn voor de ploeg arbeiders natuur- en landschapszorg, gericht zijn op een educatieve functie naar scholen en groepen, het centrum en vertrekpunt vomem voor de wandelingen en wandelcircuits in de vallei van de Rozendaalvallei en de Velpevallei en ook het centrum voor de werking vrijwillig natuurbeheer in de streek. Vanuit de afdeling zal hierrond een brede vrijwilligerswerking rond uitgebouwd worden.
- Verdere medewerking aan www.geefomnatuur.be en uitbouw natuurgebieden in de streek
De laatste jaren zijn daar enorme inspanningen geleverd. In 2011 zullen alle kansen die geboden zijn in de mate van het mogelijke ingevuld worden. Er zal een actief prospectiebeleid naar aankopen en reservaatsuitbreiding gevoerd worden.
- Continuering werking Reservatenwerkgroep, reservatenteams en vrijwillig natuurbeheer, opvolging monitoringrapporten.
De reservatenwerkgroep draait goed binnen de afdeling en verzamelt alle conservators en reservatenteams. Deze werking zal gecontinueerd worden. Bij de verenigingswerking is ingegaan op het aspect verbreding en verjonging. Dit speelt ook bij de reservatenwerking en reservatenteams. Onder verenigingswerking werd reeds het vrijwillig natuurbeheer en de ronde van werkdagen zowel in de winter als in de zomer waarbij alle gebieden aangedaan worden vermeld.(4) Natuurstudie binnen Velpe-Mene: 2011 structurering van goede werking.
In 2010 kwam een intense werking studie totstand gericht op het behoud van de kolonies ingekorven vleermuis in Lovenjoel en langoorvleermuis o. m. in Roosbeek. Er waren paddenoverzetacties op verschillende plaatsen, de ontwikkeling van de batterij door NP aangelegde poelen zowel naar vegetatie als amfibieën werd opgevolgd. Binnen de afdeling werd een generator gekocht voor de studie van de nachtvlinders. Een enthousiast team heeft de verschillende gebieden binnen de afdeling geïnventariseerd. De akkervogels en het project rond de geelgors en grauwe gors die ontstaan zijn binnen de afdeling hebben ondertussen een brede uitstraling gekregen in een zelfstandige en goed draaiende werkgroep. Rond graslandpaddestoelen werd zeer veel inventarisatie verricht. In 2011 zal gepoogd worden om deze goede werking enigszins te structuren. De goede samenwerking met de Vogelwerkgroep Oost-Brabant zal verdergezet worden.